Sumo – czym jest? Poznaj ten niezwykły sport i stan ducha, a wraz z nim inspirujące życie Raidena Tameemona

Sumo – nadludzka siła i boska determinacja

Sumo, jako tradycyjny japoński sport sięga setek lat wstecz. Jest to jednak nie tylko sport, ale również manifestacja japońskiej kultury i duchowości, pełna rytuałów i symboliki. Walki na dohyo (arenie sumo) są spektaklem siły, zręczności i dyscypliny, a zawodnicy, znani jako rikishi, są postrzegani jako same wcielenia determinacji i poświęcenia.

Wśród wielu legendarnych rikishi, którzy zapisał się złotymi literami w historii sumo, szczególne miejsce zajmuje Raiden Tameemon. Kim był? Zwykły chłopak z małej rybackiej miejscowości, syn ubogiego rolnika, który nagle znalazł się w centrum uwagi jednego z najbardziej prestiżowych sportów Japonii. Przeprowadzka do Edo, metropolii pełnej życia i możliwości, musiała być dla młodego Tarōkichi'ego olbrzymim szokiem kulturowym.

Z jednej strony, musiał czuć potężną motywację do wykorzystania tej niesamowitej szansy. Wzrost i siła, które wyróżniały go w rodzinnej wiosce, teraz były jego atutami, które mogły przynieść mu sławę i sukces. Z drugiej strony, mógł zmagać się z kompleksami i obawami związanymi ze swoim pochodzeniem. Wśród zawodników pochodzących często z bardziej zamożnych rodzin, młody Tarōkichi musiał udowodnić swoją wartość poprzez wytężoną pracę i determinację.

Błyskawica szedł, jak burza. To była najbardziej spktakularna kariera sumo w historii Japonii. Raiden wygrywał walki jedna za drugą osiągając serię 44 kolejnych zwycięstw pod rząd, długi czas był mistrzem każdego turnieju. Jednak jego pochodzenie, a może nieodpowiednie znajomości sprawiły, że u szczytu kariery spotkała go wielka niesprawiedliwość.

Zatem – poznajmy zasady, znaczenie i historię sumo na przykładzie inspirującego życia Raidena, które możemy poznać w szczegółach dzięki prowadzonemu przez wiele lat pamiętnikowi, który po sobie pozostawił.

Początki Sumo

Historia i etymologia sumo

Sumo jest jednym z najstarszych sportów Japonii, którego historia sięga co najmniej 1500 lat wstecz. Pierwsze pisemne zapisy dotyczące sumo pojawiają się w najstarszej japońskiej kronice "Kojiki" z 712 roku oraz w "Nihon Shoki" z 720 roku. W obu tych tekstach sumo jest opisane jako rytuał religijny, związany z mitologią i bóstwami shintoistycznymi. Tradycja sumo wywodzi się z rytualnych walk mających na celu zapewnienie dobrych zbiorów i ochronę przed złymi duchami.

Pochodzenie terminu "sumo" i jego znaczenie

Termin "sumo" (相撲) składa się z dwóch kanji: 相 (sō), oznaczającego "wzajemnie" lub "wzajemność", oraz 撲 (boku), oznaczającego "uderzenie" lub "walka". Razem tworzą one wyrażenie "wzajemna walka" (tak, to nie błąd, w języku japońskim często znaki czytane są inaczej w złożeniach, niż oddzielnie, dlatego „sō” + „boku” może dać nam „sumo”.

Inne terminy związane z sumo

► Rikishi (力士): Zawodnik sumo, dosłownie oznaczający "silny człowiek". Rikishi to osoby, które poświęciły swoje życie treningowi i rywalizacji w sumo.

► Dohyo (土俵): Ring, na którym odbywają się walki sumo. Jest to okrągły obszar o średnicy 4,55 metra, zbudowany z gliny i piasku, otoczony słomianymi belkami.

► Basho (場所): Turniej sumo. Obecnie odbywa się sześć oficjalnych turniejów basho rocznie, każdy trwający 15 dni. Każdy zawodnik walczy raz dziennie podczas turnieju.

Relacja sumo z religią shintoistyczną

Sumo to zawody głęboko osadzone w systemie wartości religii shintoistycznej, która, można powiedzieć chyba, jest duchowym rdzeniem Japonii. W starożytności walki sumo były integralną częścią rytuałów shinto, mających na celu uproszenie bóstw o dobre zbiory i ochronę przed klęskami żywiołowymi. Do dziś wiele rytuałów shintoistycznych jest częścią ceremonii sumo. Przed każdą walką rikishi wykonują rytuały oczyszczania, takie jak rzucanie solą na dohyo, co ma na celu odstraszenie złych duchów. Zawodnicy noszą mawashi (tradycyjne pasy) i występują z gołą klatką piersiową, co również nawiązuje do dawnych rytuałów.

Wczesne zapisy i rozwój sumo jako rytuału i sportu

Sumo zaczęło się rozwijać jako sport około VIII wieku, kiedy to zaczęto organizować pierwsze oficjalne zawody. W okresie Heian (794-1185) stało się ono popularną rozrywką na dworze cesarskim. Często organizowano walki sumo podczas ważnych ceremonii i świąt.

W okresie Edo (1603-1868) sumo przeszło kolejną transformację, stając się bardziej zorganizowanym i popularnym sportem. Powstały pierwsze profesjonalne stajnie sumo (heya: 部屋 – „kwatery”), gdzie zawodnicy trenowali i przygotowywali się do zawodów. W tym okresie żył Raiden Tameemon, jeden z najbardziej znanych i cenionych rikishi w historii.

Sumo w okresie Edo było również ściśle związane z hierarchią społeczną i polityczną. Daimyo, feudalni panowie, często sponsorowali rikishi i organizowali turnieje. Sumo stało się wówczas symbolem siły, honoru i tradycji, co pozostało do dziś.

Więc o co tak naprawdę chodzi w sumo?

Podstawowe zasady walki i struktura turniejów

Sumo jest sportem kontaktowym, w którym dwóch zawodników, zwanych rikishi, stara się wypchnąć się na wzajem z ringu (dohyo) lub zmusić przeciwnika do dotknięcia ziemi jakąkolwiek częścią ciała inną niż stopy. Dohyo to okrągły ring o średnicy 4,55 metra, wykonany z gliny i pokryty piaskiem. Walki sumo trwają zazwyczaj kilka sekund, chociaż mogą przedłużyć się do kilku minut.

Struktura turniejów sumo, zwanych basho, obejmuje sześć głównych turniejów rocznie, każdy trwający 15 dni. Zawodnicy walczą raz dziennie, a ich wyniki są rejestrowane, co wpływa na ich awanse lub spadki w rankingu. Najwyższą rangą w sumo jest yokozuna, a kolejne to ozeki, sekiwake, komusubi i maegashira.

Symboliczne i rytualne aspekty sumo

Sumo to specyficzny rodzaj zapasów, bardziej niż jego odpowiedniki w innych krajach jest powiązana z życiem duchowym, religią (shinto) i dawnymi rytuałami. Wielu ceremonii związanych z sumo ma na celu oczyszczenie i ochronę przed złymi duchami, ale także celebrację niezłomności i siły ducha zawodników.

Rytuały przed walką (oczyszczanie ringu solą)

Przed każdą walką rikishi wykonują szereg rytuałów. Najbardziej znanym jest oczyszczanie ringu poprzez rzucanie solą, co ma na celu odstraszenie złych zjaw i zapewnienie czystości duchowej. Zawodnicy wykonują również ceremonię shikiri (仕切り), czyli "ustawianie się na linii", która polega na przygotowaniach przed walką, w czasie których zawodnicy patrzą sobie intensywnie w oczy (niramiai: 睨み合い, „intensywne wzajemne wpatrywanie się”), wielokrotnie kucają i wstają, wykonują rytualne rzucanie soli (kiyome-jio: 清め塩, „oczyszczenie solą”) oraz inne taktyki mające na celu uzyskanie przewagi psychologicznej.

Symboliczne znaczenie stroju rikishi

Stroje rikishi również mają głębokie znaczenie symboliczne. Mawashi, czyli pas, który noszą zawodnicy, jest wykonany z jedwabiu dla zawodników wyższych rang i bawełny dla niższych. Kolor i styl mawashi mogą różnić się w zależności od rangi i stajni, do której należy rikishi. Yokozuna noszą dodatkowo shimenawa, czyli linę owiniętą wokół talii, która symbolizuje ich status i czystość duchową.

Filozofia sumo

Sumo to manifestacja dyscypliny, honoru i duchowego oczyszczenia. W walce liczy się nie tylko fizyczna siła, ale także mentalna wytrwałość i moralna integralność. Każdy ruch, każda technika i rytuał mają swoje znaczenie, które przekracza granice samej walki. Shikiri przygotowuje zawodników nie tylko do fizycznego starcia, ale również do duchowej rywalizacji. Sumo wymaga od zawodników nieustannego doskonalenia się, zarówno fizycznego, jak i duchowego, co czyni go sportem wyjątkowym i pełnym głębokiej symboliki.

W sumo istotne jest również zachowanie godności i pokory, niezależnie od wyniku walki. Zawodnicy muszą wykazywać się nie tylko siłą i zręcznością, ale także cechami charakteru, które odzwierciedlają wartości japońskiego społeczeństwa. Wierność tradycji, poszanowanie przeciwnika i dyscyplina są kluczowymi elementami filozofii sumo. Nawet najwyższy rangą zawodnik, yokozuna, musi codziennie udowadniać swoją wartość poprzez odpowiednie postępowanie i życie zgodne z zasadami sumo. Filozofia sumo to zatem nieustanne dążenie do doskonałości, zarówno na arenie sportowej, jak i w codziennym życiu, co czyni ten sport nie tylko fizycznym wyzwaniem, ale także duchową drogą.

Olbrzymie wymagania

Jakie wymogi musi spełnić zawodnik sumo?

Wymogi wobec zawodników sumo są niezwykle surowe i wszechstronne, obejmując zarówno fizyczne, jak i mentalne aspekty przygotowania. Aby rywalizować na najwyższym poziomie, rikishi muszą posiadać wyjątkową masę ciała oraz siłę. Masa ciała jest kluczowym elementem w sumo, ponieważ większa waga pomaga zawodnikom lepiej utrzymać równowagę i trudniej jest ich wypchnąć z ringu. Zawodnicy sumo osiągają swoją imponującą wagę poprzez specjalną dietę.

Jednak masa ciała to nie wszystko. W sumo liczy się również zwinność, siła i technika. Rikishi muszą być w stanie poruszać się z zadziwiającą szybkością i precyzją, mimo swojej przytłaczającej wagi. Codzienne treningi obejmują ćwiczenia na elastyczność, siłę mięśni oraz techniki obalania przeciwnika. Oprócz fizycznych wymogów, ważne jest także mentalne przygotowanie. Zawodnicy muszą wykazać się dyscypliną, wytrwałością i zdolnością do szybkiego podejmowania decyzji pod presją. Mentalna siła jest tak samo ważna jak fizyczna, ponieważ walki sumo trwają często tylko kilka sekund, a każde nierozważne posunięcie może prowadzić do przegranej. Wszystkie te elementy łączą się, tworząc unikalny profil zawodnika sumo, który musi być zarówno masywny, jak i niesamowicie zwinny oraz silny. Takie, bądź co bądź dość nietypowe połączenie sprawia, że jest to trudny sport i wymagający dużej determinacji.

Specyficzna waga zawodników

Waga zawodników w najwyższych rangach często oscyluje w granicach 150-180 kg, choć zdarzają się zawodnicy, którzy ważą jeszcze więcej. Na przykład, waga Raidena Tameemona wynosiła około 169 kg, co było imponujące nawet jak na dzisiejsze standardy. Procentowa zawartość tłuszczu w ciele zawodników sumo może się różnić, ale zazwyczaj wynosi od 25% do 30% lub nawet więcej. Mimo że zawodnicy sumo mają dużą ilość tkanki tłuszczowej, są również bardzo umięśnieni i mają dużą masę mięśniową. Ich specyficzna dieta i intensywny trening pozwalają im utrzymać taką sylwetkę, która jest korzystna w kontekście ich sportu, pomagając im w utrzymaniu równowagi i wywieraniu dużej siły na przeciwnika.

Utrzymanie specyficznej sylwetki zawodnika sumo jest niezwykle trudne i wymaga dużej dyscypliny zarówno w zakresie diety, jak i treningu. Zawodnicy sumo przestrzegają rygorystycznego planu żywieniowego, który obejmuje wysokokaloryczne posiłki bogate w białko, takie jak chanko-nabe. Ich codzienna rutyna treningowa jest intensywna i obejmuje ćwiczenia siłowe, techniczne oraz na elastyczność. Wszystko to ma na celu zwiększenie masy ciała przy jednoczesnym zachowaniu siły i zwinności.

Sumo wymaga od zawodnika dużo poświęcenia. Utrzymanie specyficznej sylwetki i diety sprawia, że zawodnicy, szczególnie po zakończeniu swojej kariery borykają się z problemami zdrowotnymi, takimi jak trudność w powrocie do naturalnej wagi, problemy z sercem, cukrzyca, bóle stawów.

Zycie Raidena Tameemona

Młodzieńcze lata

Narodziny i wczesne lata życia

Raiden Tameemon, urodzony jako Seki Tarōkichi (関 太郎吉) w styczniu 1767 roku, pochodził z wioski w prowincji Shinano, obecnie znajdującej się w prefekturze Nagano. Był synem Hanemona Seki, który był rolnikiem. Rodzina Seki była zwykłą rodziną rolniczą, jednak młody Tarōkichi wyróżniał się od najmłodszych lat swoją nadzwyczajną siłą fizyczną i dużym wzrostem.

Pierwsze oznaki niezwykłej siły i zaangażowanie w sumo

Legenda głosi, że młody Raiden potrafił podnieść kamień o wadze ponad 90 kg i przenieść go na dużą odległości, co świadczyło o jego niezwykłej fizycznej mocy. Jego ojciec, będący miłośnikiem sumo, pozwolił Tarōkichiemu uczęszczać na zajęcia sumo w sąsiedniej wiosce Nagaze, kiedy miał 14 lat. Już wtedy było jasne, że Tarōkichi ma predyspozycje do stania się wybitnym rikishi.

Trenowanie pod okiem legendarnych trenerów i pierwsze sukcesy

Przełomowym momentem w życiu młodego Tarōkichi'ego był rok 1784, kiedy podczas regionalnej trasy (jungyo) w Shinano, jego niezwykła sylwetka i siła przyciągnęły uwagę mistrza stajni Urakaze-beya. Zaproszono go do Edo (dzisiejsze Tokio), gdzie rozpoczął intensywne treningi. Wkrótce Tarōkichi opuścił Urakaze-beya i dołączył do stajni Isenoumi-beya, gdzie jego trenerem został legendarny yokozuna Tanikaze Kajinosuke. Trenowanie pod okiem Tanikaze umożliwiło młodemu Raidenowi rozwinięcie swoich umiejętności i technik, co zaowocowało pierwszymi sukcesami na dohyo. W 1790 roku zadebiutował pod imieniem Raiden, co oznacza "Błyskawica", odnosząc pierwsze zwycięstwa i zyskując reputację jednego z najbardziej obiecujących zawodników swoich czasów.

Zatrzymajmy się tu na chwilę i spróbujmy sobie uzmysłowić, co się właściwie stało. Zwykły chłopak z małej rybackiej miejscowości, syn ubogiego rolnika, nagle znalazł się w centrum uwagi jednego z najbardziej prestiżowych sportów Japonii. Przeprowadzka do Edo, metropolii pełnej życia i możliwości, musiała być dla młodego Tarōkichi'ego olbrzymim szokiem kulturowym. Jego codzienna rzeczywistość zmieniła się diametralnie – z pracy na polu do intensywnych treningów w profesjonalnej stajni sumo. To oznaczało nie tylko nowe wyzwania fizyczne, ale także konieczność dostosowania się do surowej dyscypliny i życia według rygorystycznych zasad sumo.

Z jednej strony, musiał czuć potężną motywację do wykorzystania tej niesamowitej szansy. Wzrost i siła, które wyróżniały go w rodzinnej wiosce, teraz były jego atutami, które mogły przynieść mu sławę i sukces. Z drugiej strony, mógł zmagać się z kompleksami i obawami związanymi ze swoim pochodzeniem. Wśród zawodników pochodzących często z bardziej zamożnych rodzin, młody Tarōkichi musiał udowodnić swoją wartość poprzez wytężoną pracę i determinację. Jego wysiłki i determinacja w codziennych treningach były nie tylko drogą do osiągnięcia sukcesów na dohyo, ale także sposobem na przezwyciężenie własnych obaw i pokazanie, że mimo, iż był synem ubogiego rolnika z mało ważnej wioski, był w stanie wybić się na szczyt.

Trudna kariera

Trudności

Mimo swojej niezwykłej siły i umiejętności, Raiden Tameemon nie był wolny od problemów zdrowotnych. Jednym z najbardziej dramatycznych momentów w jego karierze była poważna kontuzja kolana, która groziła zakończeniem jego przygody z sumo. W tamtych czasach medycyna sportowa nie była tak rozwinięta jak dziś, a kontuzje często leczono tradycyjnymi metodami, które nie zawsze były skuteczne. Pomimo przewlekłego bólu i ograniczeń ruchowych, Raiden z determinacją wracał na dohyo, pokazując swoją niezłomną wolę i siłę charakteru. Możemy się tylko domyślać, co działo się w głowie młodego Raidena, który był całkowicie uzależniony od tego, czy kolano się zagoi, który nerwowo sprawdzał, co chwila, czy jest już lepiej, czy będzie mógł walczyć. Jeśli nie – czekał go powrót z poczuciem totalnej porażki i fiaska mimo danej szansy do domu, we wstydzie i hańbie (ja wiem, że współcześnie tak nie myślimy, ale w Japonii, szczególnie tamtych czasów, to byłaby hańba).

Kolejnym problemem były pieniądze. Raiden Tameemon, mimo swoich sukcesów na dohyo, często borykał się z problemami finansowymi. W tamtych czasach zawodnicy sumo nie zarabiali dużych pieniędzy, a sponsorzy i patroni nie zawsze byli w stanie zapewnić wystarczające wsparcie. Poza wyczerpującymi treningami na bardzo specyficznej diecie zawodnicy, szczególnie z tych biedniejszych domów, musieli normalnie pracować. Jednym z najbardziej groźnych momentów w życiu Raidena było bankructwo jego sponsora, daimyō Matsudaira Harusato. Bez stabilnego wsparcia finansowego, Raiden musiał polegać na własnych zasobach i pomocy przyjaciół. Droga na szczyt zatem nie była tylko przyjemnością zdobywania kolejnych osiągnięć dzięki swojemu talentowi. To nie było łatwe życie. Szczególnie bolesne jest zatem, że nie udało się Raidenowi zakończyć kariery tak, jak sprawiedliwie zasłużył. Ale o tym zaraz.

Szczyt kariery

Błyskawica szedł, jak burza. To była najbardziej spktakularna kariera sumo w historii Japonii. Raiden wygrywał walki jedna za drugą osiągając serię 44 kolejnych zwycięstw pod rząd, długi czas był mistrzem każdego turnieju. Ten niespotykany marsz zwycięstwa trwał od 1793 do 1797 roku, co dało Raidenowi reputację absolutnej legendy. Jego dominacja była tak wielka, że rada sumo zakazała mu używania niektórych ulubionych technik, takich jak tsuppari (szybkie uderzenia otwartą dłonią) i sabaori (technika wymuszająca na przeciwniku klęknięcie), aby uczynić walki bardziej wyrównanymi. Pomimo tych ograniczeń, Raiden nadal wygrywał swoje pojedynki, co jeszcze bardziej umocniło jego wyjątkowy status w świecie sumo.

Raiden Tameemon zdominował scenę sumo w sposób, który był bezprecedensowy w jego czasach. Podczas swojej kariery wielokrotnie triumfował w turniejach, zdobywając najwyższe wyróżnienia. Z jego 35 turniejów, w których brał udział, wygrał 28, co czyni go najbardziej utytułowanym zawodnikiem w historii sumo. Wiele z tych zwycięstw było odniesionych bez ani jednej porażki po drodze, co jeszcze bardziej podkreśla jego niezwykłe umiejętności i determinację. Jego osiągnięcia na dohyo były tak imponujące, że stał się nie tylko ikoną sportu, ale także symbolem siły i wytrwałości dla całej Japonii.

Jego styl walki był połączeniem brutalnej siły i technicznej finezji. Raiden był znany z umiejętności szybkiego i precyzyjnego poruszania się, mimo swojej ogromnej masy ciała. Był mistrzem w stosowaniu technik, które wymagały nie tylko siły, ale także zwinności i inteligencji taktycznej. Jego umiejętność przewidywania ruchów przeciwnika i reagowania na nie z niesamowitą szybkością czyniły go maszynką do wygrywania. Nawet po wprowadzeniu ograniczeń dotyczących stosowania niektórych technik, Raiden potrafił dostosować swój styl walki, co świadczyło o jego wszechstronności i genialności jako zawodnika.

Jednym z najbardziej pamiętnych momentów jego kariery był turniej w 1795 roku, kiedy to Raiden został awansowany na rangę ōzeki, którą utrzymał przez 17 lat. Był to czas, kiedy jego dominacja była najbardziej widoczna, a jego imię budziło strach i szacunek wśród przeciwników.

Głęboki zawód u samego szczytu

Tytuł Yokozuna

Tytuł yokozuna (横綱) jest najwyższą rangą, jaką może osiągnąć zawodnik sumo. Kanji 横 (yoko) oznacza "poziomy" lub "poprzeczny", a 綱 (zuna) oznacza "lina". Razem tworzą termin, który dosłownie oznacza "pozioma lina", co odnosi się do specjalnej ceremonialnej liny, którą nosi yokozuna wokół talii podczas oficjalnych ceremonii. Tytuł yokozuna nie jest tylko oznaką najwyższych umiejętności i osiągnięć na dohyo, ale także symbolem duchowego i moralnego przywództwa. Yokozuna musi wykazywać się nie tylko siłą i techniką, ale również godnością, szacunkiem i nieposzlakowaną reputacją.

Dlaczego Raiden nie otrzymał tytułu yokozuna?

Mimo swojej niezwykłej dominacji w świecie sumo, Raiden Tameemon nigdy nie został awansowany na yokozuna, co było dla niego ogromnym ciosem i źródłem głębokiego rozczarowania. Istnieje kilka teorii wyjaśniających tę niesprawiedliwość. Jedną z nich jest brak formalnego systemu przyznawania tytułu yokozuna w czasach Raiden.

W tamtych czasach tylko rodzina Yoshida miała wyłączne prawo do nadawania tytułu yokozuna w okresie Edo. Rodzina Yoshida była wpływowym klanem odpowiedzialnym za organizację ceremonii i nadzór nad tradycjami sumo. Yoshida Oikaze, który w czasach Raidena pełnił obowiązek przyznawania yokozuna zasłynął tym, że nadał go tylko dwóm zawodnikom, Tanikaze i Onogawa. Raiden, mimo że przewyższał ich umiejętnościami, z jakiegoś powodu wybrany nie został.

Inna teoria sugeruje, że decyzja o nieprzyznaniu tytułu yokozuna Raidenowi była wynikiem politycznych i klanowych intryg. Raiden był wspierany przez daimyō Matsudaira Harusato, który był związany z klanem Tokugawa, natomiast rodzina Yoshida miała powiązania z klanem Hosokawa, historycznymi przeciwnikami Tokugawy. Te polityczne powiązania mogły odegrać kluczową rolę w zablokowaniu awansu Raiden do rangi yokozuna, mimo jego niezaprzeczalnych zasług na dohyo.

Dla Raidena, nieotrzymanie tytułu yokozuna było ogromnym ciosem. Jego osiągnięcia, takie jak seria 44 kolejnych zwycięstw i dominacja w 28 z 35 turniejów, w pełni zasługiwały na najwyższe uznanie. Mimo że jego imię zostało później wpisane na "Kamień Yokozuna" w świątyni Tomioka Hachiman jako "無比の力士" (muhi no rikishi – „bezkonkurencyjny zawodnik”), ale stało się to już po jego śmierci.

Raiden Tameemon musiał żyć ze świadomością, że jego osiągnięcia nie były docenione, co mogło wpływać na jego duchowe i emocjonalne samopoczucie w starszych latach. To rozczarowanie nie zmieniło jednak jego podejścia do sumo i jego nieustannej determinacji do bycia najlepszym. Pomimo braku formalnego uznania jako yokozuna, Raiden pozostaje jedną z największych legend sumo, a jego historia jest przypomnieniem, że prawdziwa wielkość nie zawsze jest mierzalna tytułami, lecz osiągnięciami i niezłomnym duchem.

Zakończenie kariery

Opuszczenie ringu

Raiden Tameemon zakończył swoją błyskotliwą karierę sumo w 1811 roku, mając 44 lata. Po ponad dwóch dekadach dominacji na dohyo, Raiden postanowił odejść na emeryturę, aby zająć się innymi aspektami swojego życia. Jego decyzja była wynikiem licznych kontuzji, które nękały go przez lata, oraz pragnienia spędzenia więcej czasu z rodziną. Raiden nie tylko zostawił za sobą ring, ale również rozpoczął nowy rozdział jako przewodniczący lokalnego stowarzyszenia sumo w prowincji Izumo. Był to okres, w którym mógł dzielić się swoim ogromnym doświadczeniem i wiedzą, wpływając na kolejne pokolenia młodych rikishi.

W Edo również ukończył swój dziennik, "Shokoku Sumo Hikae-cho" ("Dziennik sumo w różnych regionach"), w którym opisał swoje liczne doświadczenia i obserwacje z czasów aktywnej kariery. Raiden żył spokojnie, z dala od blasku przysłowiowych reflektorów, ale jego dziedzictwo wciąż było żywe w sercach i umysłach fanów sumo. Raiden Tameemon zmarł 11 lutego 1825 roku, mając 58 lat. Przyczyna nie jest udokumentowana, ale prawdopodobnie była to jakaś choroba. Po śmierci został pochowany w Akasaka w Edo, a jego pamięć została uczczona w różnych miejscach, w tym w jego rodzinnej wiosce i Matsue w prefekturze Shimane, gdzie złożono kosmyki jego włosów jako część ceremonii upamiętniających jego życie i osiągnięcia.

Dziennik Raiden Tameemona - treść i znaczenie

Raiden Tameemon prowadził dziennik przez większość swojej kariery zawodowej, dokumentując nie tylko swoje walki i osiągnięcia, ale również życie codzienne rikishi oraz obserwacje dotyczące kultury i społeczeństwa. Dziennik ten, znany jako "Shokoku Sumo Hikae-cho" ("Dziennik sumo w różnych regionach"), jest bogatym źródłem informacji o sumo z końca XVIII i początku XIX wieku. Zawiera szczegółowe opisy turniejów, technik walki oraz codziennych treningów. Raiden notował również swoje przemyślenia na temat rywalizacji, strategii oraz mentalnych przygotowań do walki. Jego zapiski są pełne osobistych refleksji, co czyni dziennik nie tylko kroniką sportową, ale także dokumentem ukazującym wewnętrzny świat jednego z największych zawodników sumo.

Dziennik Raidena Tameemona ma ogromne znaczenie zarówno dla historyków sportu, jak i dla badaczy kultury japońskiej. Jest to jedno z nielicznych zachowanych źródeł, które oferuje wgląd w życie i mentalność rikishi z okresu Edo. Dzięki jego zapiskom możemy lepiej zrozumieć, jak wyglądały ówczesne turnieje sumo, jakie techniki były używane i jak wyglądał trening zawodników. Ponadto, dziennik ukazuje codzienne wyzwania i trudności, z jakimi borykali się zawodnicy sumo, co dodaje ludzkiego wymiaru do postaci często idealizowanych w historii. Raiden opisywał również swoje podróże po Japonii, spotkania z innymi zawodnikami i ważne wydarzenia, co czyni dziennik cennym źródłem dla rekonstrukcji życia społecznego i kulturalnego tamtych czasów.

Po śmierci Raidena w 1825 roku, jego dziennik zyskał uznanie jako ważne świadectwo jego życia i kariery. Dziennik nie tylko upamiętnia jego osiągnięcia sportowe, ale również odzwierciedla jego osobiste zmagania, nadzieje i marzenia. Jego publikacja przyczyniła się do dalszego upamiętnienia Raidena jako jednej z największych postaci w historii sumo. Dziennik stał się także inspiracją dla przyszłych pokoleń rikishi, pokazując, że prawdziwa wielkość to nie tylko sukcesy na dohyo, ale także charakter i determinacja w codziennym życiu. Jego zapiski pomagają zachować tradycje i wartości sumo, ucząc szacunku do rywalizacji, pokory oraz ciągłego dążenia do doskonałości.

Raiden Tameemon w popkulturze

"Big Man Japan" (2007, reż. Hitoshi Matsumoto)

Film opowiada historię Daisato, człowieka, który potrafi przemieniać się w gigantycznego bohatera broniącego Japonii przed potworami. Raiden Tameemon jest przedstawiony jako jeden z legendarnych przodków głównego bohatera, symbolizując siłę i dziedzictwo.

"Record of Ragnarok"

(manga, 2017, Shinya Umemura i Takumi Fukui  / anime, 2021, reż. Masao Okubo / gra video, 2021, Wizcorp)

Seria opowiada o walkach między ludźmi a bogami w celu uratowania ludzkości przed zagładą. Raiden Tameemon jest jednym z przedstawicieli ludzkości walczących przeciwko bogom, ukazując jego legendarną siłę.

"Hinomaru Sumo" (manga, 2014, Yū Kawahara)

Manga śledzi historię młodego chłopca, który pragnie zostać najlepszym zawodnikiem sumo w Japonii. Raiden jest często wspominany jako wzór do naśladowania dla młodych zapaśników, symbolizując niedoścignioną doskonałość.

"Yakuza Kenzan!" (gra wideo, 2008, Sega)

Gra akcji osadzona w feudalnej Japonii, będąca częścią serii "Yakuza". Raiden Tameemon pojawia się jako jedna z legendarnych postaci, z którą gracz może się zmierzyć, symbolizując siłę i wytrwałość.

Zakończenie

Raiden Tameemon pozostaje jedną z najbardziej inspirujących postaci w historii sumo. Jego niezwykła siła, determinacja i umiejętności uczyniły go legendą, mimo że nigdy nie otrzymał formalnego tytułu yokozuna. Jego życie pełne było zarówno triumfów, jak i trudności, które uczyniły go symbolem niezłomnej woli i wytrwałości. Od skromnych początków jako syn ubogiego rolnika, poprzez lata dominacji na dohyo, aż po jego późniejsze życie jako przewodniczącey stowarzyszenia sumo, Raiden zawsze dążył do doskonałości. Jego dziennik, "Shokoku Sumo Hikae-cho", pozostaje cennym świadectwem jego życia i kariery, oferując wgląd w świat sumo z końca XVIII i początku XIX wieku.

Sumo to nie tylko sport, ale również głęboko zakorzeniona tradycja kulturowa i duchowa Japonii. Przez wieki sumo ewoluowało, ale jego podstawowe wartości pozostały niezmienne: szacunek, honor, dyscyplina i duchowa czystość. Raiden Tameemon, z jego niezwykłymi osiągnięciami i niezłomnym duchem, jest żywym przykładem tych wartości. Jego historia przypomina, że prawdziwa wielkość nie jest mierzona jedynie tytułami, ale także charakterem i wytrwałością w obliczu przeciwności. Sumo jako sport i jako tradycja wciąż inspiruje kolejne pokolenia, a legenda Raidena Tameemona pozostaje trwałym symbolem siły i determinacji, które są esencją tego niezwykłego sportu.

Sprawdź podobne artykuły:

Ninja wśród Samurajów: podążając ścieżką cienia ninjutsu za Hattori Hanzo

Mistrz miecza i słowa Miyamoto Musashi: Samuraj, Artysta i Filozof

„Gaman” to pojęcie centralne, by zrozumieć Japonię. Co ma wspólnego z europejskim stoicyzmem i do jakich katastrof społecznych prowadzi jego niezrozumienie?

Maska Majime – japoński duch rozdarty między inspirującym ideałem i zniewalającym batem

Galeria - 10 arcydzieł Katsushika Hokusai (#1)

Redaktor naczelny

 Pasjonat kultury azjatyckiej z głębokim uznaniem dla różnorodnych filozofii świata. Z wykształcenia psycholog i filolog - koreanista. W sercu programista (gł. na Androida) i gorący entuzjasta technologii. W chwilach spokoju hołduje zdyscyplinowanemu stylowi życia, głęboko wierząc, że wytrwałość, nieustający rozwój osobisty i oddanie się swoim pasjom to mądra droga życia.

Osobiste motto:

"Najpotężniejszą siłą we wszechświecie jest procent składany." - Albert Einstein (prawdopodobnie)

  Mike Soray

     (aka Michał Sobieraj)

Napisz do nas...

Ciechanów, Polska

dr.imyon@gmail.com

___________________

inari.smart

Chcesz się podzielić swoimi przemyśleniami czy uwagami o stronie lub apce? Zostaw nam wiadomość, odpowiemy szybko. Zależy nam na poznaniu Twojej perspektywy!